Tradycje wypieku w mieście Kopernika

Święta Bożego Narodzenia tuż, tuż. Okres Bożego Narodzenia rozpoczyna się w Wigilię. Wieczór wigilijny w tradycji polskiej jest chyba najbardziej uroczystym wieczorem w roku. Z nim wiążą się pewne zwyczaje.

Mowa tu np. o ubieraniu choinki, która jest symbolem krzyża i życia wiecznego, czy o dzieleniu się opłatkiem, symbolizującym chleb. Najważniejszym momentem Wigilii jest oczywiście sama wieczerza. Do kolacji najczęściej zasiadamy, gdy na niebie zabłyśnie pierwsza gwiazdka, która symbolizuje Gwiazdę Betlejemską. Chyba każdy z nas pamięta także o pozostawianiu jednego wolnego miejsca przy stole wigilijnym, które przeznaczone dla przygodnego gościa. Z wieczerzą wigilijną nieodzownie wiążą się też tradycyjne potrawy. Ich ilość na przestrzeni lat bywała różna. Swego czasu np. wieczerza chłopska liczyła siedem potraw, szlachecka dziewięć,  a pańska jedenaście. Dzisiaj podaje się ich dwanaście, co zgodnie z tradycją chrześcijańską symbolizuje dwunastu apostołów, a  według wierzeń ludowych nawiązuje do liczby miesięcy w roku. To, co gości na wigilijnym stole, zależy od regionu kraju, w którym mieszkamy. Najczęściej jednak pojawiają się na nim: barszczyk czerwony z uszkami, zupa grzybowa, karp, śledź, pierogi z kapustą i grzybami, kompot z suszu czy pierniki.

W nawiązaniu właśnie do tradycyjnych wigilijnych potraw, a konkretnie do samego piernika, już dziś zachęcamy Państwa do obejrzenia wystawy  zatytułowanej „Świat toruńskiego piernika” w Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim.  Co prawda otwarcie ekspozycji zaplanowano dopiero na 12 stycznia 2014, ale sądzę, że warto się na nią wybrać, chociażby dlatego, że będzie ona miała charakter interaktywny. Ważnym jej elementem będzie bowiem część warsztatowa, podczas której będzie można własnoręcznie przygotować, wypiec i oczywiście spróbować oryginalnych toruńskich pierników. Zdobytą podczas warsztatów wiedzę, będzie można wykorzystać (myślę tu zwłaszcza o wszystkich paniach domu), chociażby przy okazji kolejnych Świąt Bożego Narodzenia.

Jak podają organizatorzy wspomnianej wystawy, ma ona na celu „zapoznanie zwiedzających z fascynującą historią toruńskiego piernika”. Ekspozycję tworzą m.in. oryginalne obiekty muzealne, np. późnośredniowieczne naczynia drewniane, gliniane i kamionkowe, a także cynowe kufle i kubki oraz formy do babek i cukierków z przełomu XIX i XX wieku. Wystawa prezentuje też  kopie form piernikowych, skrzynki i opakowania oraz manekiny uzupełniające m.in. rekonstrukcję kramu piernikarskiego, piekarni, czy sklepu z przełomu XIX i XX wieku. To wszystko oglądać będzie można w Muzeum do kwietnia.

Agnieszka Nowakowska