Dodatki uzupełniające dla nauczycieli zgodne z konstytucją

W dzisiejszym orzeczeniu Trybunał Konstytucyjny orzekł, że obowiązek wypłacania nauczycielom tzw. jednorazowego dodatku uzupełniającego przez jednostki samorządu terytorialnego jest zgodny z konstytucją. Zbadania przepisu domagało się pięć gmin – w Chrzanowie, Bochni, Inowrocławiu, Stoszowicach i Zatorze.

Dzisiejsza rozprawa była kontynuacją posiedzenia z 11 kwietnia br. Ów kontrowersyjny przepis nakłada na jednostki samorządowe obowiązek wypłaty nauczycielom dodatku, który ma zapewnić osiągnięcie średniego wynagrodzenia na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. Problem jednak tkwi w tym, że chociaż samorządy muszą zagwarantować w swoich planach finansowych środki na wydatki związane z wypłatą dodatku, to na ten cel nie są im przekazywane fundusze w subwencji oświatowej przyznawanej na realizację przez gminy zadań w zakresie edukacji. Zdaniem wnioskodawców kwestionowany przepis Karty Nauczyciela rażąco łamał więc zasadę praworządności, uderzając jednocześnie w gwarancje konstytucyjne samorządu terytorialnego.

Liczący pięć osób skład orzekający wydając w tej sprawie wyrok, stwierdził, że artykuł Karty Nauczyciela definiujący obowiązek wypłaty dodatku uzupełniającego jest zgodny z art. 156 ust. 1 i 4 konstytucji. Jak informuje Trybunał, badanie przedstawionych przez wnioskodawców zarzutów wymagało ustalenia, czy obowiązek wypłaty dodatku jest nowym zadaniem własnym jednostek s.t., o którym mowa we wspomnianej wyżej części konstytucji. Analiza pozwoliła jednak stwierdzić, że nie jest, co wynika z faktu, że „obowiązek zapewnienia nauczycielom wynagrodzeń o określonej średniej wysokości przypisanej do poszczególnych stopni awansu zawodowego istniał od roku 2002, a więc na długo przed wejściem w życie nowelizacji (w roku 2009), którą do Karty Nauczyciela został dodany przepis zakwestionowany w niniejszej sprawie”.

Trybunał uznał także, że wnioskodawcy nie przekazali dostatecznego uzasadnienia tezy, iż w związku z przymusem wypłaty dodatków, jednostki nie mogą wykonywać swych zadań. „Sam fakt, że dochody jednostek s.t. nie są wystarczające, by optymalnie realizować wszystkie zadania publiczne, nie może zaś przesądzać o naruszeniu art. 167 ust. 1 konstytucji” – informuje Trybunał.

W związku z orzeczeniem, nauczyciele mogą się więc domagać jednorazowych dodatków uzupełniających, które wyrównają ich pensje.

Jacek Jarosz