Podwyższenie składki rentowej zgodne z konstytucją

Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok w sprawie ubiegłorocznego podwyższenia poziomu składki rentowej płaconej przez pracodawców. Przypomnijmy, że projekt ustawy zwiększającej tę składkę (z 4,5 proc. do 6,5 proc., co dawało w sumie podwyżkę łącznej składki z 6 proc. do 8 proc.) został wówczas zgłoszony przez rząd w trybie pilnym.

Trybunał uznał dziś, że było to postępowanie zgodne z konstytucją, a tym samym odrzucił argumentację grupy posłów PiS, w tym Przemysława Wiplera (obecnie działającego już poza PiS). Posłowie ci uznali, że takiego prawa nie można uchwalać w trybie pilnym, albowiem w istocie był to rodzaj ustawy podatkowej. W swoim wniosku do TK zwrócili uwagę na fakt, że ubezpieczenie rentowe jest przymusową daniną publiczną, a konkretne określenie ("podatek", "składka", "ubezpieczenie" etc.) jest tu kwestią drugorzędną.

Jeszcze wczoraj wieczorem poseł Wipler zapowiadał, że jeśli TK zgodzi się z jego poglądami na tę sprawę, to rząd będzie zmuszony zwrócić podatnikom miliardy złotych, a jednocześnie zwiększy się szansa na pracę dla osób, które ją utraciły (lub jej nie otrzymały) z powodu zwiększenia zakresu fiskalizmu (poprzez przedmiotową podwyżkę).

Trybunał Konstytucyjny uznał jednak, że "ustawa z dnia 21 grudnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest zgodna z art. 123 ust. 1 konstytucji", jak również, że "art. 2 ustawy wskazanej w punkcie 1. sentencji jest zgodny z art. 2 konstytucji". Należy jednak zauważyć, że dwie osoby ze składu TK - Maria Gintowt-Jankowicz i Teresa Liszcz - zgłosiły zdanie odrębne w drugiej kwestii. Wspomniany drugi artykuł ustawy mówi o tym, że wchodzi ona w życie 2 lutego 2012 roku. Artykuł drugi konstytucji mówi, że "Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej", zaś ustęp 1 artykułu 123, że "Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt ustawy za pilny, z wyjątkiem projektów ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejmu, Senatu oraz organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych, a także kodeksów".

Tak czy inaczej, Trybunał uznał, że "składka na ubezpieczenie rentowe w części opłacanej przez pracodawcę nie ma charakteru podatkowego - jest świadczeniem wzajemnym i celowym, stanowiącym dochód pozabudżetowy podmiotu publicznego (Funduszu Ubezpieczeń Społecznych)". Co za tym idzie, nie można wspomnianej ustawy traktować jako ustawy podatkowej. Trybunał nie odniósł się do faktu, że składka jest świadczeniem obowiązkowym, tj. nie uznał, by to czyniło ją podatkiem.

Wyrok jest ostateczny i będzie ogłoszony w Dzienniku Ustaw.

Adam Witczak