Co skontroluje NIK?

Najwyższa Izba Kontroli przewiduje w roku 2013 przeprowadzenie ponad dwustu różnego rodzaju kontroli. Na razie rozpoczął się proces badania tego, w jaki sposób poszczególne ministerstwa wykonywały swoje budżety, a więc jak wydawały publiczne pieniądze. W tym roku przebadanych zostanie także wiele innych instytucji publicznych różnego szczebla. Przewidziane są kontrole m.in. polityki migracyjnej, profilaktyki narkomanii, działalności Centralnego Ośrodka Sportu, zwalczania oszustw w podatku VAT czy procesu budowy ekranów akustycznych na drogach. Prócz tego NIK zbada, jak funkcjonują parki narodowe, sieci energetyczne i gazowe, monitoring uliczny w miastach, fotoradary i straż miejska.

NIK co roku bada ok. 2,5 tysiąca instytucji samorządowych i centralnych, a później przygotowuje tzw. wystąpienia pokontrolne. Wykryte nieprawidłowości zazwyczaj mają swój wymierny aspekt finansowy, który np. w roku 2011 wyniósł 14 mld zł. Dla NIK pracuje 1650 osób, z czego 3/4 to kontrolerzy. Roczny budżet NIK to ok. 250 mln zł.

W minionym roku pisaliśmy m.in. o tym, jak NIK sprawdzał finansowanie sportu przez jednostki samorządu terytorialnego, a także czy sposób wykorzystania bilingów rozmów telefonicznych przez służby państwowe nie narusza naszej prywatności. Poza tym przyjrzeliśmy się temu, co NIK miał do powiedzenia na temat fotoradarów oraz np. zakupu przez Komendę Główną Policji urządzeń nagłaśniających typu LRAD.

NIK podlega Sejmowi. Izba powołana została w roku 1919 dekretem wydanym przez Józefa Piłsudskiego, wówczas Naczelnika Państwa. Po II wojnie światowej władze komunistyczne reaktywowały ją w roku 1949, przy czym w latach 1952-1957 zamiast NIK funkcjonowało Ministerstwo Kontroli Państwowej. Od 22 sierpnia 2007 prezesem NIK jest Jacek Jezierski, którego kadencja upływa w tym roku.

B. Garga