Kurs walutowy to cena jednej waluty wyrażona w jednostkach innej waluty. Kurs walutowy informuje o tym, ile jednostek pieniężnych krajowych należy wydać, aby zakupić jednostkę waluty obcej. Miejscem transakcji, na którym przedmiotem są waluty krajowe jest rynek walutowy. Jeśli kurs waluty określany jest przez rynek walutowy, o jego kształtowaniu się decyduje popyt na waluty obce i ich podaż. Jeśli popyt ten jest większy niż podaż, waluta krajowa słabnie (mówi się wtedy o deprecjacji), jeśli to podaż jest większa niż popyt – waluta krajowa się wzmacnia (mowa wówczas o aprecjacji). Jeżeli natomiast na rynku walutowym występuje taki kurs walutowy, przy którym podaż i popyt się równoważą, wówczas ustala się na nim cena równowagi. Kurs walutowy nie musi być jednak kształtowany przez rynek. Może go również wyznaczyć bank centralny, deklarując gotowość sprzedawania i kupowania walut obcych po określonej cenie.

Kursy walutowe są klasyfikowane wg różnych kryteriów.
Z reguły wyróżnia się trzy najważniejsze rodzaje kursów walutowych:
1. kurs sztywny, który został ustalony przez rząd państwa i nie podlega wahaniom,
2. kurs stały, który podlega wahaniom wywołanym grą popytu i podaży (zakres tych wahań jest ściśle określony),
3. kurs płynny, a wiec taki, który kształtowany tylko przez popyt i podaż.

Wyróżnia się także jednolity kurs walutowy (czyli taki sam dla wszystkich transakcji) lub zróżnicowany kurs walutowy (występuje, gdy dla poszczególnych rodzajów płatności stosuje się odmienne kursy).

Ze względu na legalność zawieranych transakcji można wyróżnić kurs urzędowy i czarnorynkowy. Z uwagi na czas realizacji transakcji wyróżnia się natomiast kurs bieżący i terminowy.

Wśród najważniejszych funkcji kursu walutowego wymienia się funkcję:
- informacyjną – kurs informuje o cenie walut obcych,
- cenotwórczą – dzięki możliwościom wzajemnych porównań kurs przenosi zagraniczne układy cen na układ krajowy wraz ze wszystkimi wynikającymi stąd ekonomicznymi konsekwencjami dla gospodarki światowej,
- regulatora wymiany – zmniejszenie lub zwiększenie efektywności wymiany łączy się ze spadkiem lub wzrostem liczby i wartości zawieranych transakcji,
- instrumentu gier finansowych – zróżnicowanie kursów walutowych w przestrzeni i w czasie pozwala na dokonywanie różnego rodzaju transakcji walutowych, np. transakcje arbitrażowe, opcje walutowe, transakcje future.

Do czynników, które wpływają na wysokość i zmiany kursu walutowego zalicza się:
• ekonomiczne (np. podaż walut obcych na krajowym rynku, popyt na waluty obce, różnice stóp procentowych oraz stóp inflacji na rynku obcym i krajowym, polityka walutowa, stan gospodarki kraju a także jego partnerów gospodarczych),
• polityczne (sytuacja międzynarodowa, napięcia polityczne),
• psychologiczne (które związane są z oczekiwaniami odnośnie przyszłego stanu gospodarki).