List zastawny to długoterminowy papier dłużny wystawiony na okaziciela lub imienny emitowany przez banki hipoteczne, którego podstawę i zabezpieczenie stanowią wierzytelności z tytułu udzielonych przez nie kredytów.

Wyróżnić można publiczne i hipoteczne listy zastawne. Podstawą pierwszych z nich są kredyty udzielone bardzo wiarygodnym podmiotom lub przez nie poręczone. Wskazać można na takie podmioty jak: Skarb Państwa, Europejski Bank Centralny, czy Narodowy Bank Polski. Podstawą hipotecznych listów zastawnych z kolei są kredyty zabezpieczone hipoteką na nieruchomości.

Świadczenia pieniężne polegają na wypłacie odsetek i wykupie listów zastawnych zgodnie z warunkami emisji. Oprocentowanie może być według stałej lub zmiennej stopy procentowej przy indywidualnie ustalonej częstotliwości wypłaty odsetek. Właściciel listu zastawnego bez przeszkód może obracać nim na rynku regulowanym bez względu na termin wykupu.

Głównym celem dla którego banki hipoteczne decydują się na emisję listów zastawnych jest pozyskanie długoterminowego kapitału dla finansowania nieruchomości, dlatego najczęściej spotykane są listy zastawne o terminie wykupu nie krótszym niż trzy lata.

Listy zastawne są papierami wartościowymi o bardzo niskim ryzyku inwestycyjnym z uwagi na ustawowe wymogi wielostopniowego zabezpieczenia ich emisji i obrotu. Można tu wskazać na konserwatywne reguły wyceny nieruchomości stanowiących zabezpieczenie listów, czy nadzór niezależnych powierników powołanych przez KNF.

Warto też wiedzieć, że wierzytelności z tytułu listów zastawnych są wypłacane w całości wraz z odsetkami, a także w pierwszej kolejności przed pozostałymi zobowiązaniami banku. Biorąc to oraz wspomniane wcześniej cechy listów zastawnych pod uwagę, można stwierdzić, że są to papiery dłużne o podobnym ryzyku jak obligacje skarbowe.

W Polsce hipoteczne listy zastawne są emitowane od 2000 roku. Z kolei publiczne listy zastawne zadebiutowały w 2007 roku.