Pieniądz bezgotówkowy (inaczej pieniądz żyrowy) jest środkiem wymiany występującym w postaci zapisów na bankowych rachunkach depozytowych. Jest on płatnych na żądanie właścicieli rachunków bankowych. Pieniądz bezgotówkowy jest utożsamiany z pieniądzem elektronicznym. Zostaje on zarejestrowany w chwili przeniesienia pewnej ilości środków z jednego rachunku na inny rachunek, bez względu na to, czy przekazanie następuje w obrębie tego samego czy różnych banków. Aby w ogóle pieniądz bezgotówkowy mógł być uruchomiony, konieczny jest najpierw depozyt pierwotny, a więc środki własne wpłacone na rachunek lub depozyt wtórny, a więc środki z udzielonego kredytu.

Pieniądz bezgotówkowy, kreowany w wyniku akcji kredytowej banków komercyjnych, powoduje wzrost ilości pieniądza w obiegu. Wraz ze wzrostem poziomu rozwoju gospodarczego pieniądz bezgotówkowy stopniowo wypiera pieniądz gotówkowy, wpływając równocześnie na spadek społecznych kosztów wymiany i obiegu pieniądza.