Operacje otwartego rynku polegają na zakupie albo sprzedaży przez bank centralny skarbowych papierów wartościowych na rynku międzybankowym. Celem operacji otwartego rynku jest regulacja krótkoterminowych stóp procentowych. Dzięki tym operacjom bank centralny może kontrolować ilość pieniądza znajdującego się w obiegu.

 Jeśli bank centralny skupuje bony skarbowe lub obligacje, płacąc za nie emituje pieniądz, co w rezultacie wpływa na wzrost depozytów banków komercyjnych w banku centralnym, a więc rośnie ilość pieniądza w gospodarce, natomiast rynkowe stopy procentowe spadają. Jeżeli natomiast bank centralny sprzedaje te papiery, wówczas ilość pieniądza w gospodarce maleje, a rynkowe stopy procentowe się zwiększają.

Operacje otwartego rynku można podzielić na:

- bezwarunkowe - które oznaczają de facto po prostu kupno lub sprzedaż przez bank centralny papierów wartościowych. W przypadku ich kupna, bank centralny dostarcza jednocześnie na rynek gotówkę. Jeśli natomiast bank centralny stwierdza, że w obiegu jest za duża ilość pieniędzy, może sprzedawać papiery wartościowe, pochłaniając nadmiar gotówki z rynku.

- warunkowe - jeśli w ramach operacji warunkowej bank centralny nabywa papiery wartościowe, zobowiązuje jednocześnie banki komercyjne  do odkupienia tychże papierów w ustalonym terminie i po określonej cenie, jeżeli natomiast bank centralny je sprzedaje zobowiązuje on banki komercyjne do odsprzedaży tych walorów w określonym terminie i po określonej cenie. Można więc powiedzieć, że warunkowy zakup papierów wartościowych przez bank centralny jest po prostu kredytem, udzielonym bankowi komercyjnemu, zaś warunkowa sprzedaż jest swoistą lokatą, złożoną przez bank komercyjny w banku centralnym.

 Wyróżnia się również aktywne i bierne operacje otwartego rynku. Operacje aktywne mają na celu trwałą zmianę polityki pieniężnej, natomiast operacje bierne służą niwelowaniu konsekwencji wpływu innych czynników na ilość pieniądza w obiegu.